Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

naturae rerum Ap

  • 1 Natūra rerum

    Природа вещей.
    Словосочетание, ставшее крылатым благодаря заглавию поэмы Лукреция "De rerum natura".
    Пребывающая и поневоле признанная чуждость предмета, упорно не поддающаяся, сердит человека и вместе с тем влечет его к себе на беспрерывную борьбу, на покорение, которое он сделать не в состоянии и оставить не может. Это голос вопиющего разума, не умеющего останавливаться на полдороге, - голос самой naturae rerum, стремящейся вполне просветлеть в мышлении человеческом. (А. И. Герцен, Письма об изучении природы.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Natūra rerum

  • 2 natura

    natura, ae, f. [nascor] [st1]1 [-] action de mettre au monde, génération, naissance.    - tuus naturā filius: ton fils par la naissance.    - naturā frater, adoptione filius, Liv.: frère de naissance, fils d'adoption. [st1]2 [-] nature, essence, propriété, qualité, constitution, manière d'être, configuration (d'un lieu).    - natura ignis, Cic.: la nature du feu, l'essence du feu.    - natura deorum, Cic.: l'essence des dieux.    - natura corporis, Cic.: la complexion.    - loci naturā, Caes. BG. 1, 3: par la configuration de l'endroit.    - natura montis, Caes.: la configuration de la montagne.    - insula natura triquetra, cujus unum latus est contra Galliam, Caes.: l’île a la forme d’un triangle, dont un côté fait face à la Gaule.    - secundum naturam fluminis, Caes. BG. 4: dans la direction du courant.    - arbor in suam naturam revocata, V.-Max.: arbre revenu à son état naturel.    - solo natura subest, Virg. G. 2: la bonne qualité (des arbres) tient au sol.    - haec est natura propria animae, Cic.: c'est la qualité propre de l'âme.    - natura alvi, Cels.: l'estomac.    - auctor omnium naturarum, Quint.: le créateur de tous les êtres. [st1]3 [-] nature (avec ses lois), ordre naturel, cours des choses.    - haec omnia regi naturā, Cic. (sub. inf.):... que tout cela est gouverné par la nature.    - arboribus varia natura creandis, Virg.: la nature agit diversement dans la production des arbres.    - naturae foedera, Lucr.: les lois du monde physique.    - nihil a naturae statu discedere, Cic.: ne pas s'écarter de l'ordre de la nature.    - nolente naturā (contra naturam), Cic.: contrairement aux lois de la nature.    - est in rerum natura ut... Cels.: il peut arriver que...    - rerum natura non recipit ut..., V.-Max.: il n'est pas dans la nature des choses que...    - pater naturae concessit, Sall. J. 14: mon père a cédé à la nature, mon père est mort.    - naturae satisfacere, Cic. Clu. 10: mourir, décéder. [st1]4 [-] nature particulière (du corps ou de l'âme), dispositions naturelles, instinct, inclinations, tempérament, naturel, caractère.    - versare suam naturam, Cic.: changer de caractère.    - naturā, Cic.: naturellement.    - mihi benefacere jam ex consuetudine in naturam vertit, Sall.: l'habitude de bien me conduire m'est devenue naturelle.    - natura aegri, Cels.: le tempérament du malade.    - natura serpentium, Sall.: la nature des serpents, les moeurs des serpents.    - naturam expellas, Hor.: chasse le naturel.    - cujus rei tanta est natura, ut... Cic.: telle est la puissance de ce sentiment que...    - natura mirabilis ad dicendum, Cic.: dispositions merveilleuses pour l'éloquence.    - naturā aut moribus, Sall.: par son tempérament ou par son éducation.    - loqui ut natura fert, Ter.: parler avec franchise.    - naturas apibus quas Juppiter ipse addidit, Virg. G. 4: (exposer) les instincts que Jupiter lui-même a accordé aux abeilles. [st1]5 [-] le monde, la nature, l'univers.    - natura rerum (natura mundi): la nature, le monde, l'univers.    - salve, parens omnium rerum, Natura, Plin.: salut, Nature, mère de toutes les choses. [st1]6 [-] matière, élément, espèce, sorte.    - quattuor naturae, Cic.: les quatre éléments.    - quintam naturam esse censet, Cic.: il pense qu'il y a un cinquième élément.    - naturae rerum, non figurae, Cic.: des réalités et non des apparences.    - natura animantum, Lucr.: le règne animal.
    * * *
    natura, ae, f. [nascor] [st1]1 [-] action de mettre au monde, génération, naissance.    - tuus naturā filius: ton fils par la naissance.    - naturā frater, adoptione filius, Liv.: frère de naissance, fils d'adoption. [st1]2 [-] nature, essence, propriété, qualité, constitution, manière d'être, configuration (d'un lieu).    - natura ignis, Cic.: la nature du feu, l'essence du feu.    - natura deorum, Cic.: l'essence des dieux.    - natura corporis, Cic.: la complexion.    - loci naturā, Caes. BG. 1, 3: par la configuration de l'endroit.    - natura montis, Caes.: la configuration de la montagne.    - insula natura triquetra, cujus unum latus est contra Galliam, Caes.: l’île a la forme d’un triangle, dont un côté fait face à la Gaule.    - secundum naturam fluminis, Caes. BG. 4: dans la direction du courant.    - arbor in suam naturam revocata, V.-Max.: arbre revenu à son état naturel.    - solo natura subest, Virg. G. 2: la bonne qualité (des arbres) tient au sol.    - haec est natura propria animae, Cic.: c'est la qualité propre de l'âme.    - natura alvi, Cels.: l'estomac.    - auctor omnium naturarum, Quint.: le créateur de tous les êtres. [st1]3 [-] nature (avec ses lois), ordre naturel, cours des choses.    - haec omnia regi naturā, Cic. (sub. inf.):... que tout cela est gouverné par la nature.    - arboribus varia natura creandis, Virg.: la nature agit diversement dans la production des arbres.    - naturae foedera, Lucr.: les lois du monde physique.    - nihil a naturae statu discedere, Cic.: ne pas s'écarter de l'ordre de la nature.    - nolente naturā (contra naturam), Cic.: contrairement aux lois de la nature.    - est in rerum natura ut... Cels.: il peut arriver que...    - rerum natura non recipit ut..., V.-Max.: il n'est pas dans la nature des choses que...    - pater naturae concessit, Sall. J. 14: mon père a cédé à la nature, mon père est mort.    - naturae satisfacere, Cic. Clu. 10: mourir, décéder. [st1]4 [-] nature particulière (du corps ou de l'âme), dispositions naturelles, instinct, inclinations, tempérament, naturel, caractère.    - versare suam naturam, Cic.: changer de caractère.    - naturā, Cic.: naturellement.    - mihi benefacere jam ex consuetudine in naturam vertit, Sall.: l'habitude de bien me conduire m'est devenue naturelle.    - natura aegri, Cels.: le tempérament du malade.    - natura serpentium, Sall.: la nature des serpents, les moeurs des serpents.    - naturam expellas, Hor.: chasse le naturel.    - cujus rei tanta est natura, ut... Cic.: telle est la puissance de ce sentiment que...    - natura mirabilis ad dicendum, Cic.: dispositions merveilleuses pour l'éloquence.    - naturā aut moribus, Sall.: par son tempérament ou par son éducation.    - loqui ut natura fert, Ter.: parler avec franchise.    - naturas apibus quas Juppiter ipse addidit, Virg. G. 4: (exposer) les instincts que Jupiter lui-même a accordé aux abeilles. [st1]5 [-] le monde, la nature, l'univers.    - natura rerum (natura mundi): la nature, le monde, l'univers.    - salve, parens omnium rerum, Natura, Plin.: salut, Nature, mère de toutes les choses. [st1]6 [-] matière, élément, espèce, sorte.    - quattuor naturae, Cic.: les quatre éléments.    - quintam naturam esse censet, Cic.: il pense qu'il y a un cinquième élément.    - naturae rerum, non figurae, Cic.: des réalités et non des apparences.    - natura animantum, Lucr.: le règne animal.
    * * *
        Natura, pen. prod. Plin. Nature.
    \
        Natura. Plin. Cic. La partie honteuse d'une personne ou d'une beste, La nature.
    \
        Si exemeris ex rerum natura beneuolentiae coniunctionem. Cic. Si tu ostes d'entre les hommes, etc.
    \
        E natura rerum euellere. Cic. Destruire quelque chose.
    \
        Natura solitarium nihil amat. Cic. La nature et inclination de l'homme.
    \
        Natura. Virgil. Maniere et facon de faire.
    \
        Quae tua est natura. Cic. Cognitum per teipsum (quae tua natura est) dignum eum tua amicitia hospitioque iudicabis. Veu ta nature.
    \
        Natura et mores alicuius. Cic. Sa complexion.
    \
        Larga. Iuuenal. Liberale.
    \
        Naturae cedere, siue concedere. Sallust. Mourir.
    \
        Vt fert natura aliquid facere. Terent. Suyvant son naturel, D'un mouvement naturel, Sans contraincte, Naifvement. Quod et ex animo facere dicimus.
    \
        Naturae suae rationem habere. Cic. Avoir esgard à ses meurs et conditions.
    \
        Hoc natura est insitum, vt quem timueris, etc. Cic. Nous avons cela de nature, que, etc.
    \
        Naturae satisfacere. Cic. Mourir.
    \
        Arborum atque herbarum naturas. Plin. Leur nature, force et vertu.
    \
        Mendaces non genere, sed natura loci. Cic. A cause du lieu, Par la vertu et nature du lieu.
    \
        Natura, Ablatiuus. Cic. Naturellement, De nature.
    \
        - haec tria primum addidi Praeter naturam. Terent. Contre ma nature, Oultre que je n'avoye de coustume.

    Dictionarium latinogallicum > natura

  • 3 natura

    nātūra, ae, f. (nascor), I) die Geburt, 1) abstr.: naturā calamitosus, Curt.: naturā filius, Cic.: naturā pater, Ter.: naturā frater, adoptione filius, Liv.: naturā tu illi pater es, ego consiliis, Liv. – 2) konkr., Geburtsglied, männliches u. weibliches, Cic. u.a.: bei Tieren, Varro u.a.: vetulus hircus capreis naturam ligurrit, Poët. Atell. inc. 3. p. 174 R.2 – II) die Natur, A) subi.: 1) die natürliche Beschaffenheit eines Gegenstandes, a) v. Lebl.: α) übh. Beschaffenheit, Eigenschaft, Wesen, Gestalt, Lage, aëris, Lucr.: animi, Lucr.: montis, Caes.: rerum et locorum, Cic.: alvi, Cic.: vis et natura divina, Wesen u. natürliche Beschaffenheit, Cic.: naturae rerum, die Eigenschaften (das Wesen) der Dinge, Hor.: naturā et opere munitus, Caes.: suā naturā laudabile, seinem Wesen nach, Cic.: mare suā naturā tranquillum, Cic.: insula naturā triquetra, Gestalt, Caes.: arbor excussis cuneis in suam naturam (natürl. Gestalt) revocata, Val. Max. – β) prägn., die gute, gehörige Beschaffenheit, natura margaritis deest, Tac. Agr. 12 extr. – b) v. leb. Wesen, α) körperlich, Leibesbeschaffenheit, Natur, Gestalt, tametsi bona natura est, Ter.: exiguae naturae homo, Macr.: natura serpentium, Sall. – β) geistig: αα) die Natur, die Naturanlage, das Temperament, die Denkungsart, der Charakter im weiteren Sinne, versare suam naturam, Cic.: non potest ea natura (Verris) hoc uno scelere esse contenta, Cic.: homo difficillimā naturā, Nep.: naturā optimus, sehr gutherzig, Sen.: praeter naturam, Ter.: loqui, ut natura fert, offenherzig, natürlich, Ter.: naturam expellas furcā, tamen usque recurret, sprichw. = das Naturell läßt sich schwer ändern, Hor. ep. 1, 10, 24: nec tuae naturae est (es liegt nicht in deinem Charakter) m. folg. Infin., Plin. ep. 9, 37, 1. – ββ) die Natur, das natürliche Gefühl, der natürliche Trieb, naturā victus, Cic. – dafür rerum natura, Val. Max. 8, 1. abs. 13. – γγ) die zur anderen Natur gewordene Gewohnheit, Natur, mihi ex consuetudine in naturam vertit, ist mir zur Natur geworden, Sall.: facere sibi naturam rei, sich etwas natürlich oder zur anderen Natur machen, Quint. – 2) die natürliche Gesetzmäßigkeit, a) die natürliche Einrichtung der Welt, der natürliche Entwickelungsgang, der Lauf der Dinge, das Gesetz der Natur, die Natur, naturae satisfacere, euphem. = sterben, Cic.: ebenso naturae concedere, Sall.: naturam ipsam explere satietate vivendi, durch ein hinreichend langes Leben befriedigen, Cic.: a natura desciscere, Cic.: naturā insitum est, Cic.: secundum naturam (der N. gemäß) vivere, Cic.: ius in natura positum esse, Cic.: hoc exigit ipsa naturae ratio, Cic.: ea natura rerum, Cic.: natura rerum non patitur, Cic.: cotidie delabi ad naturam rerum (nach dem nat. L. der D.), Cic.: natura rerum publicarum, Cic.: civitatum, Nep. – naturae est m. Infin. = es ist der Natur eigen, naturae est potioribus deteriora submittere, Sen. ep. 90, 4. – b) die Natur, die Natürlichkeit, Möglichkeit, in rerum natura fuisse, möglich gewesen, Cic.: in rerum naturam cadit, Quint., od. est in rerum natura, ut etc., Cels., d.i. das trifft sich, ist ein möglicher Fall. – c) die Regelmäßigkeit, vernünftige Einrichtung, mundus naturā administratur, Cic. – 3) die natürliche Kraft, Wirksamkeit, rei, Cic.: deorum, Cic. – B) obi.: 1) die Natur = a) das Weltall, die Welt, die Schöpfung, Cic.: vollst. rerum natura, Cic.: rerum naturam peragrare (forschend, durchwandern), Sen. – b) insbes., die Natur als Weltseele u. schaffende Gottheit, Cic. u. Quint. – 2) das Wesen, der Grundstoff (Urstoff, das Element), die Substanz, die Kreatur, das Ding, haec terrena mortalisque natura, Cic.: nat. simplex, Chalcid. Tim.: de naturis (die vier Elemente) sic sentiebat, Cic.: ex duabus naturis conflata, Cic.: dafür naturas rerum esse, non figuras etc., wirkliche Dinge, Cic. – 3) (wie φύσις) die Gattung, das Geschlecht, natura animantum, Lucr. 1, 194 u. 1038. – / arch. Genet. naturai, Lucr. 1, 586 u. 1108; 2, 302.

    lateinisch-deutsches > natura

  • 4 natura

    nātūra, ae, f. (nascor), I) die Geburt, 1) abstr.: naturā calamitosus, Curt.: naturā filius, Cic.: naturā pater, Ter.: naturā frater, adoptione filius, Liv.: naturā tu illi pater es, ego consiliis, Liv. – 2) konkr., Geburtsglied, männliches u. weibliches, Cic. u.a.: bei Tieren, Varro u.a.: vetulus hircus capreis naturam ligurrit, Poët. Atell. inc. 3. p. 174 R.2 – II) die Natur, A) subi.: 1) die natürliche Beschaffenheit eines Gegenstandes, a) v. Lebl.: α) übh. Beschaffenheit, Eigenschaft, Wesen, Gestalt, Lage, aëris, Lucr.: animi, Lucr.: montis, Caes.: rerum et locorum, Cic.: alvi, Cic.: vis et natura divina, Wesen u. natürliche Beschaffenheit, Cic.: naturae rerum, die Eigenschaften (das Wesen) der Dinge, Hor.: naturā et opere munitus, Caes.: suā naturā laudabile, seinem Wesen nach, Cic.: mare suā naturā tranquillum, Cic.: insula naturā triquetra, Gestalt, Caes.: arbor excussis cuneis in suam naturam (natürl. Gestalt) revocata, Val. Max. – β) prägn., die gute, gehörige Beschaffenheit, natura margaritis deest, Tac. Agr. 12 extr. – b) v. leb. Wesen, α) körperlich, Leibesbeschaffenheit, Natur, Gestalt, tametsi bona natura est, Ter.: exiguae naturae homo, Macr.: natura serpentium, Sall. – β) geistig: αα) die Natur, die Naturanlage, das Temperament, die Denkungsart, der Charakter im weiteren Sinne, versare suam naturam, Cic.: non potest ea natura
    ————
    (Verris) hoc uno scelere esse contenta, Cic.: homo difficillimā naturā, Nep.: naturā optimus, sehr gutherzig, Sen.: praeter naturam, Ter.: loqui, ut natura fert, offenherzig, natürlich, Ter.: naturam expellas furcā, tamen usque recurret, sprichw. = das Naturell läßt sich schwer ändern, Hor. ep. 1, 10, 24: nec tuae naturae est (es liegt nicht in deinem Charakter) m. folg. Infin., Plin. ep. 9, 37, 1. – ββ) die Natur, das natürliche Gefühl, der natürliche Trieb, naturā victus, Cic. – dafür rerum natura, Val. Max. 8, 1. abs. 13. – γγ) die zur anderen Natur gewordene Gewohnheit, Natur, mihi ex consuetudine in naturam vertit, ist mir zur Natur geworden, Sall.: facere sibi naturam rei, sich etwas natürlich oder zur anderen Natur machen, Quint. – 2) die natürliche Gesetzmäßigkeit, a) die natürliche Einrichtung der Welt, der natürliche Entwickelungsgang, der Lauf der Dinge, das Gesetz der Natur, die Natur, naturae satisfacere, euphem. = sterben, Cic.: ebenso naturae concedere, Sall.: naturam ipsam explere satietate vivendi, durch ein hinreichend langes Leben befriedigen, Cic.: a natura desciscere, Cic.: naturā insitum est, Cic.: secundum naturam (der N. gemäß) vivere, Cic.: ius in natura positum esse, Cic.: hoc exigit ipsa naturae ratio, Cic.: ea natura rerum, Cic.: natura rerum non patitur, Cic.: cotidie delabi ad naturam rerum (nach dem nat. L. der D.), Cic.: natura rerum publicarum,
    ————
    Cic.: civitatum, Nep. – naturae est m. Infin. = es ist der Natur eigen, naturae est potioribus deteriora submittere, Sen. ep. 90, 4. – b) die Natur, die Natürlichkeit, Möglichkeit, in rerum natura fuisse, möglich gewesen, Cic.: in rerum naturam cadit, Quint., od. est in rerum natura, ut etc., Cels., d.i. das trifft sich, ist ein möglicher Fall. – c) die Regelmäßigkeit, vernünftige Einrichtung, mundus naturā administratur, Cic. – 3) die natürliche Kraft, Wirksamkeit, rei, Cic.: deorum, Cic. – B) obi.: 1) die Natur = a) das Weltall, die Welt, die Schöpfung, Cic.: vollst. rerum natura, Cic.: rerum naturam peragrare (forschend, durchwandern), Sen. – b) insbes., die Natur als Weltseele u. schaffende Gottheit, Cic. u. Quint. – 2) das Wesen, der Grundstoff (Urstoff, das Element), die Substanz, die Kreatur, das Ding, haec terrena mortalisque natura, Cic.: nat. simplex, Chalcid. Tim.: de naturis (die vier Elemente) sic sentiebat, Cic.: ex duabus naturis conflata, Cic.: dafür naturas rerum esse, non figuras etc., wirkliche Dinge, Cic. – 3) (wie φύσις) die Gattung, das Geschlecht, natura animantum, Lucr. 1, 194 u. 1038. – arch. Genet. naturai, Lucr. 1, 586 u. 1108; 2, 302.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > natura

  • 5 explorator

    explōrātŏr, ōris, m. [st2]1 [-] observateur, explorateur. [st2]2 [-] éclaireur, espion. [st2]3 [-] adj. qui essaie, qui éprouve.    - centurio, explorator viae, Suet. Tib. 60: le centurion, chargé de reconnaître la route.    - ab exploratoribus certior factus, Caes.: renseigné par des éclaireurs.    - Thales naturae rerum certissimus explorator, Apul. Flor. 18, 30: Thalès, le plus habile à pénétrer les secrets de la nature.    - exploratores foci, Mart. 8, 51, 4: feux qui éprouvent.
    * * *
    explōrātŏr, ōris, m. [st2]1 [-] observateur, explorateur. [st2]2 [-] éclaireur, espion. [st2]3 [-] adj. qui essaie, qui éprouve.    - centurio, explorator viae, Suet. Tib. 60: le centurion, chargé de reconnaître la route.    - ab exploratoribus certior factus, Caes.: renseigné par des éclaireurs.    - Thales naturae rerum certissimus explorator, Apul. Flor. 18, 30: Thalès, le plus habile à pénétrer les secrets de la nature.    - exploratores foci, Mart. 8, 51, 4: feux qui éprouvent.
    * * *
        Explorator, pen. prod. Verbale. Caes. Une guette ou Espie, Explorateur, Guetteur.

    Dictionarium latinogallicum > explorator

  • 6 convenientia

        convenientia ae, f    [conveniens], agreement, harmony, symmetry: naturae: rerum in amicitiā: naturae cum extis.
    * * *
    agreement (things), consistency; harmony (music); arrangement; convention

    Latin-English dictionary > convenientia

  • 7 consequentia

    cōnsequentia, ae, f. (consequor), die Aufeinanderfolge, Folge, eventorum, Cic.: naturae, rerum, Gell. (u. so Plur. consequentiae rerum, Arnob. 2, 30): per consequentiam, Cornif. rhet. u. ICt., per consequentias, ICt.: consequentiae regulam servare, Frontin.

    lateinisch-deutsches > consequentia

  • 8 consequentia

    cōnsequentia, ae, f. (consequor), die Aufeinanderfolge, Folge, eventorum, Cic.: naturae, rerum, Gell. (u. so Plur. consequentiae rerum, Arnob. 2, 30): per consequentiam, Cornif. rhet. u. ICt., per consequentias, ICt.: consequentiae regulam servare, Frontin.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > consequentia

  • 9 explorator

    explōrātor, ōris m. [ exploro ]
    2) воен. разведчик Cs, L, VP, T
    3) соглядатай, шпион Pl, Sen etc.

    Латинско-русский словарь > explorator

  • 10 conceptio

    conceptio, ōnis, f. (concipio), I) das Zusammenfassen, Auffassen, 1) übh., u. zwar konkret = der Inbegriff, mundi conceptio tota, das Weltsystem, Vitr.: ebenso omnium naturae rerum conceptio summa, Vitr. – 2) insbes.: a) als t.t. bei den Wasserleitungen, die Fassung des Wassers, u. konkret = das gefaßte Wasser, mit u. ohne aquae, Frontin.: dah. conceptionis modus, das Fassungsmaß, Frontin. (vgl. Dederich Frontin. aqu. § 67 extr.). – b) die Empfängnis des Weibes, Cic. u.a.: imbrium (als die Erde befruchtend), Vitr. – II) übtr.: a) das Abfassen juristischer Formeln, Cic. u. ICt. – b) rei, die Fassung der Sache in Worte, d Ausdruck, Gell. 11, 13, 9: dah. aliae conceptiones, Ausdrücke, Bezeichnungen, Arnob. 5, 36. – c) spät. gramm. t.t., die Silbe, Plur. bei Charis. 11, 11. – d) als rhet. Fig. = σύλληψις, das Zusammenfassen, wenn ein Prädikat, das nur einem Subjekt zukommt, zweien od. mehreren beigelegt wird, Rufin. de schem. lex. 2.

    lateinisch-deutsches > conceptio

  • 11 explorator

    explōrātor, ōris, m. (explōro), I) der Ausspäher, Späher, Kundschafter, Spion, 1) im allg., Plaut. Pseud. 1167. Sen. ep. 2, 4. Petron. 125, 3. Claud. nupt. Hon. et Mar. 136. – 2) insbes., als milit. t. t., a) ein Soldat der Vortruppen od. Streifer, Plur. exploratores, die Vortruppen, Streifer, Aufklärer (eclaireurs), eine besondere Truppe (meist Reiter) für den Aufklärungsdienst im Gelände, Caes. b. G. 2, 11. § 2 u. 3; 2, 17, 1; 6, 10, 3 ö. Liv. 30, 5, 1. Vell. 2, 112, 5. Tac. hist. 2, 17 u.a. Hyg. grom. de munit. castr. § 24. Corp. inscr. Lat. 7, 1037 u. 8, 9907 (s. Nipperd. Tac. ann. 11, 16). – b) explorator viae, der Untersucher des Weges, einer aus dem Gefolge des Kaisers, der vorauseilte, um dafür zu sorgen, daß nichts auf der Straße die Reise des Kaisers hinderte, Suet. Tib. 60. – II) übtr., der Untersucher, Erforscher, Thales naturae rerum clarissimus explorator, Apul. flor. 18. p. 32, 2 Kr. – attrib. (poet.), untersuchend, probierend, ignes, Feuerprobe, Claud. III. cons. Hon. praef. 11: u. so foci, Mart. 8, 51, 4.

    lateinisch-deutsches > explorator

  • 12 conceptio

    conceptio, ōnis, f. (concipio), I) das Zusammenfassen, Auffassen, 1) übh., u. zwar konkret = der Inbegriff, mundi conceptio tota, das Weltsystem, Vitr.: ebenso omnium naturae rerum conceptio summa, Vitr. – 2) insbes.: a) als t.t. bei den Wasserleitungen, die Fassung des Wassers, u. konkret = das gefaßte Wasser, mit u. ohne aquae, Frontin.: dah. conceptionis modus, das Fassungsmaß, Frontin. (vgl. Dederich Frontin. aqu. § 67 extr.). – b) die Empfängnis des Weibes, Cic. u.a.: imbrium (als die Erde befruchtend), Vitr. – II) übtr.: a) das Abfassen juristischer Formeln, Cic. u. ICt. – b) rei, die Fassung der Sache in Worte, der Ausdruck, Gell. 11, 13, 9: dah. aliae conceptiones, Ausdrücke, Bezeichnungen, Arnob. 5, 36. – c) spät. gramm. t.t., die Silbe, Plur. bei Charis. 11, 11. – d) als rhet. Fig. = σύλληψις, das Zusammenfassen, wenn ein Prädikat, das nur einem Subjekt zukommt, zweien od. mehreren beigelegt wird, Rufin. de schem. lex. 2.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > conceptio

  • 13 explorator

    explōrātor, ōris, m. (explōro), I) der Ausspäher, Späher, Kundschafter, Spion, 1) im allg., Plaut. Pseud. 1167. Sen. ep. 2, 4. Petron. 125, 3. Claud. nupt. Hon. et Mar. 136. – 2) insbes., als milit. t. t., a) ein Soldat der Vortruppen od. Streifer, Plur. exploratores, die Vortruppen, Streifer, Aufklärer (eclaireurs), eine besondere Truppe (meist Reiter) für den Aufklärungsdienst im Gelände, Caes. b. G. 2, 11. § 2 u. 3; 2, 17, 1; 6, 10, 3 ö. Liv. 30, 5, 1. Vell. 2, 112, 5. Tac. hist. 2, 17 u.a. Hyg. grom. de munit. castr. § 24. Corp. inscr. Lat. 7, 1037 u. 8, 9907 (s. Nipperd. Tac. ann. 11, 16). – b) explorator viae, der Untersucher des Weges, einer aus dem Gefolge des Kaisers, der vorauseilte, um dafür zu sorgen, daß nichts auf der Straße die Reise des Kaisers hinderte, Suet. Tib. 60. – II) übtr., der Untersucher, Erforscher, Thales naturae rerum clarissimus explorator, Apul. flor. 18. p. 32, 2 Kr. – attrib. (poet.), untersuchend, probierend, ignes, Feuerprobe, Claud. III. cons. Hon. praef. 11: u. so foci, Mart. 8, 51, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > explorator

  • 14 conceptio

    conceptĭo, ōnis, f. [id.].
    I.
    Prop.
    A.
    A comprehending; hence, concr., a circuit, compass:

    summa omnium naturae rerum (mundus),

    the system of the universe, Vitr. 9, 4, 2:

    tota mundi,

    id. 6, 1, 6.—
    B.
    Aquae, a collection, reservoir, Front. Aquaed. 66; 67; 71; 73 al.—
    C.
    A conception, a becoming pregnant, Cic. Div. 2, 22, 50; Plin. 22, 22, 40, § 83;

    and imbrium (as fructifying the earth),

    Vitr. 8 praef. —
    II.
    Trop.
    A.
    A composing, drawing up of juridical formulas Cic. Inv. 2, 19, 58; Dig. 3, 5, 46; 12, 2, 34; 24, 3, 56; 48, 2, 3 al.—Hence,
    B.
    Rei, an expression, Gell. 11, 13, 9.—
    C.
    In late gram., a syllable, Charis. p. 1 P.

    Lewis & Short latin dictionary > conceptio

  • 15 intexo

    in-texo, texŭi, textum, 3, v. a., to weave into, to inweave, interweave; to plait, join together, interlace, surround, cover.
    I.
    Lit.:

    purpureasque notas filis intexuit albis,

    Ov. M. 6, 577:

    diversos colores picturae,

    Plin. 8, 48, 74, § 196:

    hastas foliis,

    Verg. E. 5, 31:

    vitibus ulmos,

    id. G. 2, 221:

    vestibus intexto Phrygiis spectabilis auro,

    Ov. M. 6, 166; cf. Curt. 9, 7, 12:

    cum chlamyde purpurea variis coloribus intexta,

    embroidered, Auct. Her. 4, 47, 60:

    intextus puer regius,

    Verg. A. 5, 252; id. G. 3, 25:

    hederae intexere truncos,

    Ov. M. 4, 365.—
    B.
    Esp., to weave, make by weaving or interlacing:

    tribus intextum tauris opus,

    of hides, Verg. A. 10, 785:

    sterili junco cannaque intexta palustri,

    Luc. 5, 517:

    ex lino,

    Plin. 10, 33, 50, § 96; cf.:

    latera intextus stellatis axibus agger,

    Sil. 13, 109.—
    II.
    Trop.: facta chartis, to interweave on paper, i. e. to describe, Tib. 4, 1, 5:

    parva magnis, laeta tristibus,

    Cic. Part. 4, 12:

    aliquid in causa prudenter,

    id. de Or. 2, 16, 68:

    Varronem,

    id. Att. 13, 12, 3: tali te vellem ritu inter soles... naturae rerum magnis intexere chartis, to interweave in a poem on nature your fame, etc., Verg. Cir. 39.

    Lewis & Short latin dictionary > intexo

  • 16 similitas

    sĭmĭlĭtas, ātis, f. [similis] a rare form for similitudo, likeness, resemblance, similarity: morum, Caecil. ap. Non. 177, 2 (Com. Rel. v. 216 Rib.).— Plur.:

    naturae rerum similitates,

    Vitr. 2, 9 med.

    Lewis & Short latin dictionary > similitas

  • 17 natura

    nātūra, ae, f. [nascor], birth.
    I.
    Lit. (very rare):

    naturā tu illi pater es, consiliis ego,

    Ter. Ad. 1, 2, 46; cf.:

    naturā pater,

    id. ib. 5, 7, 4.—
    II.
    Transf. (freq. and class.; syn.: indoles, ingenium).
    A.
    The nature, i. e. the natural constitution, property, or quality of a thing:

    quod autem animal est, id motu cietur interiore et suo: nam haec est natura propria animae et vis,

    Cic. Rep. 6, 26, 28:

    ipsumque per se sua vi, sua natura, sua sponte laudabile,

    id. Fin. 2, 15, 50:

    ab ipsa natura loci,

    id. Agr. 2, 35, 95:

    quali esset natura montis, qui cognoscerent misit,

    Caes. B. G. 1, 21:

    loci,

    id. ib. 1, 2: tigna secundum naturam fluminis procumberent, according to the nature or natural course of the river, Caes. B. G. 4, 17: insula naturā triquetra, by nature, i. e. in shape, id. ib. 5, 13:

    naturas apibus quas Juppiter ipse Addidit expediam,

    Verg. G. 4, 149.—
    2.
    Of character, nature, natural disposition, inclination, bent, temper, character:

    cognitum per te ipsum, quae tua natura est, dignum tuā amicitiā judicabis,

    Cic. Fam. 13, 78, 2:

    prolixa beneficaque,

    id. ib. 3, 8, 8; Liv. 22, 59: mihi benefacere jam ex consuetudine [p. 1190] in naturam vertit, has become natural, Sall. J. 85, 9.—Prov.:

    consuetudo est secunda natura,

    August. adv. Jul. 5, 59 fin.; Macr. S. 7, 9, 7; cf.:

    voluptatem consuetudine quasi alteram naturam effici,

    Cic. Fin. 5, 25, 74:

    naturam expellas furcā, tamen usque recurret,

    Hor. Ep. 1, 10, 24:

    facere sibi naturam alicujus rei,

    to accustom one's self to a thing, Quint. 2, 4, 17:

    desideria naturae satiare,

    Cic. Fin. 2, 8, 25.—
    B.
    The nature, course, or order of things:

    quod rerum natura non patitur,

    Cic. Ac. 2, 17, 55:

    delabi ad aequitatem et ad rerum naturam,

    id. Fam. 6, 10, 5:

    naturae satisfacere,

    i. e. to die, Cic. Clu. 10, 29; so,

    naturae concedere,

    Sall. J. 14, 15:—Personified:

    quis vero opifex praeter naturam, quā nihil potest esse callidius, tantam sollertiam persequi potuisset in sensibus? quae primum oculos membranis tenuissimis vestivit, etc.,

    Cic. N. D. 2, 57, 142:

    frui primis a natura datis,

    id. Fin. 2, 11, 34:

    homines rationem habent a naturā datam,

    id. ib. 2, 14, 45:

    et homini praecipui a naturā nihil datum esse dicemus,

    id. ib. 2, 33, 110:

    quae (membra corporum) ipsa declarant procreandi a naturā habitam esse rationem,

    id. ib. 3, 19, 62:

    omnis natura vult esse conservatrix sui,

    id. ib. 4, 7, 16; 5, 15, 41;

    5, 20, 56: illam partem bene vivendi a natura petebant, eique parendum esse dicebant,

    id. Ac. 1, 5, 19.—
    2.
    Nature, i. e. the world, the universe:

    Cleanthes totius naturae menti atque animo hoc nomen (dei) tribuit,

    Cic. N. D. 1, 14, 37.—
    3.
    Nature, i. e. consistency with nature, possibility:

    in rerum naturā fuisse,

    Cic. Rab. Perd. 8, 24:

    hoc quoque in rerum naturam cadit,

    is a possible case, Quint. 2, 17, 32:

    judicatum est enim, rerum naturam non recipere, ut, etc.,

    that it is not in accordance with nature, not possible, Val. Max. 8, 1, abs. 13:—
    C.
    An element, thing, substance:

    Aristoteles quin tam quandam naturam censet esse, e qua sit mens,

    Cic. Tusc. 1, 10, 22: de naturis autem sic sentiebat;

    primum uti quattuor initiis rerum illis quintam hanc naturam... non adhiberet, etc.,

    id. Ac. 1, 11, 39:

    natura tenuis aëris,

    Lucr. 2, 232.—
    D.
    The natural parts, organs of generation:

    cujus (Mercurii) obscenius excitata natura traditur,

    Cic. N. D. 3, 22, 55:

    quaedam matrona visa est in quiete obsignatam habere naturam,

    id. Div. 2, 70, 145; cf. Varr. R. R. 3, 12, 4; 2, 7, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > natura

  • 18 accommodatus

    accommŏdātus, a, um    - part. passé de accommodo. [st2]1 [-] ajusté à, attaché à. [st2]2 [-] propre à, approprié à, adapté à, fait pour, qui se prête à.    - alicui rei ou ad aliquam rem accommodatus: approprié à qqch.    - oratio ad persuadendum adcommodata, Cic. Ac. 1, 8: discours propre à persuader.    - puppes ad magnitudinem fluctuum adcommodatae, Caes. BG. 3: vaisseaux adaptés à la violence des vagues.    - minime sum ad te consolandum accommodatus, Cic. Fam. 5, 16, 1: je suis le moins propre du monde à t'adresser des consolations.    - homines ad otium accommodati, Cic. Verr. 1, 63: gens faits pour une vie paisible.    - avec dat. reliqua tempora demetendis fructibus et percipiendis accommodata sunt, Cic. CM 70: les autres saisons se prêtent à la moisson et à la récolte des fruits.    - vir publicarum rerum administrationi accommodatus, Quint. 1, 9, 10: homme apte à l'administration des affaires publiques. --- cf. 6, 3, 110 ; 10, 1, 69, etc.    - accommodatus naturae, Cic.: conforme à la nature.    - nihil est naturae hominis accommodatius, Cic. Off. 1, 42: rien n'est mieux approprié à la nature humaine.    - sibi accommodatissimas fabulas eligunt, Cic. Off. 1, 114: ils choisissent les pièces qui leur conviennent le mieux.
    * * *
    accommŏdātus, a, um    - part. passé de accommodo. [st2]1 [-] ajusté à, attaché à. [st2]2 [-] propre à, approprié à, adapté à, fait pour, qui se prête à.    - alicui rei ou ad aliquam rem accommodatus: approprié à qqch.    - oratio ad persuadendum adcommodata, Cic. Ac. 1, 8: discours propre à persuader.    - puppes ad magnitudinem fluctuum adcommodatae, Caes. BG. 3: vaisseaux adaptés à la violence des vagues.    - minime sum ad te consolandum accommodatus, Cic. Fam. 5, 16, 1: je suis le moins propre du monde à t'adresser des consolations.    - homines ad otium accommodati, Cic. Verr. 1, 63: gens faits pour une vie paisible.    - avec dat. reliqua tempora demetendis fructibus et percipiendis accommodata sunt, Cic. CM 70: les autres saisons se prêtent à la moisson et à la récolte des fruits.    - vir publicarum rerum administrationi accommodatus, Quint. 1, 9, 10: homme apte à l'administration des affaires publiques. --- cf. 6, 3, 110 ; 10, 1, 69, etc.    - accommodatus naturae, Cic.: conforme à la nature.    - nihil est naturae hominis accommodatius, Cic. Off. 1, 42: rien n'est mieux approprié à la nature humaine.    - sibi accommodatissimas fabulas eligunt, Cic. Off. 1, 114: ils choisissent les pièces qui leur conviennent le mieux.
    * * *
        Accommodatus, Participium, siue nomen ex participio, vnde Accommodatior, accommodatissimus. Caesar. Approprié, Accommodé, Propre et convenable à quelque chose.
    \
        Ad summum otium accommodati. Cic. Addonnez à oisiveté.
    \
        Accommodatus ad flag itia. Cic. Duict à meschanceté.
    \
        Accommodata oratio ad consolandum. Cic. Propre, Convenable.
    \
        Accommodati tantum ad speciem. Quintil. Propres seulement à embellir, ou faire l'oraison plus belle.
    \
        Accommodatum ad naturam. Cic. Propre à nature et convenable.
    \
        Accommodatiores glandium generi castaneae. Plin. Plus approchantes, ou retirantes à la nature du gland, Les chastaignes resemblent plus au gland.
    \
        Accommodatus in hoc. Quint. Approprié et accommodé à cela.

    Dictionarium latinogallicum > accommodatus

  • 19 contemplatio

    contemplātĭo, ōnis, f. [id.], an attentive considering, a viewing, surveying, contemplation (in good prose).
    I.
    Physical.
    A.
    In gen.:

    caeli,

    Cic. Div. 1, 42, 93:

    injecit contemplationem super umeros,

    cast a look over, Petr. 12, 4.—
    B.
    In partic., an aiming with a weapon, a taking aim:

    sagittis praecipuā contemplatione utantur,

    Plin. 6, 30, 35, § 194; cf. contemplabilis.—
    II.
    Mental.
    A.
    In gen., a contemplation, survey:

    est animorum ingeniorumque naturale quoddam quasi pabulum consideratio contemplatioque naturae,

    Cic. Ac. 2, 41, 127:

    rerum naturae,

    Cels. 1 praef.:

    ipsius naturae,

    Quint. 3, 6, 86; in plur.:

    naturae,

    Gell. 20, 5, 3:

    recti pravique,

    Quint. 2, 4, 20:

    veri,

    id. 6, 2, 5:

    iniqui,

    id. 12, 1, 35:

    rerum, scripti,

    id. 3, 6, 89:

    sui,

    id. 2, 18, 4:

    virtutum,

    Tac. Agr. 46:

    publicae felicitatis,

    Curt. 10, 9, 7:

    summa vis infinitatis et magnā ac diligenti contemplatione dignissima est,

    Cic. N. D. 1, 19, 50; so absol., id. ib. 1, 12, 18; Plin. Ep. 2, 1, 12.—Hence,
    B.
    In partic., a consideration, regard (mostly late Lat.;

    freq. in the jurists): liberorum,

    Just. 7, 5, 7:

    justitiae ejus,

    id. 8, 3, 14:

    personarum,

    Dig. 2, 15, 8; 3, 5, 5; 18, 1, 58; Inscr. Orell. 3161 et saep.:

    contemplatione mortis donatio facta, = mortis causā,

    Paul. Sent. 2, 23, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > contemplatio

  • 20 natura

    nātūra, ae f. [ nascor ]
    naturā — родом, по рождению ( tuus naturā filius C)
    2)
    а) природные свойства, естественное качество (n. montis, fluminis Cs); вид, характер ( loci Cs); сущность (n. hominis или numana C)
    naturā — по природе, от природы, естественным образом (locus naturā munitus Cs) или в силу природного предрасположения ( naturā opinari C); иногда описательно
    animi n. Lcranimus
    n. animantum Lcranimantes
    б) высокое качество (n. alicui rei deest T)
    3) образ, форма, внешний вид (n. serpentium Sl)
    4) натура, душевный склад, природная склонность, характер ( homo dificillimā naturā Nep)
    et dicentium et audientium naturae Q — (различные) природные свойства как ораторов, так и слушателей
    5) природа, миропорядок, мир, вселенная
    n. rerum (mundi) Cмироздание
    est in rerum naturā C (cadit in rerum naturam Q) погов.возможно
    satisfacere C (cedere C; concedere Sl) naturae погов. =умереть
    6) первичная материя, основное вещество, стихия (omnia ex quattuor naturis constant C)
    7) существо, создание, особь ( mortalis C)

    Латинско-русский словарь > natura

См. также в других словарях:

  • INSECTA — non in cibis solum apud varias gentes, ut fuci, formicae, pediculi, vermes, limaces etc. quae omnia Lex Iudaeis, ut immunda, prohibuit, nisi quod mellis et certae locustarum speciei usum iis concessit: Sed et in Deorum numero fuêre, ut de… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Ralph Cudworth — (1617 à Aller (Somerset) 1688), philosophe anglais, est un membre de l école des Platoniciens de Cambridge. Il est en particulier connu pour être l auteur en langue anglaise du néologisme consciousness, qui sera repris par Locke (1632 1704) et… …   Wikipédia en Français

  • KIRCHER (A.) — Polygraphe et polyglotte considéré de son vivant comme «le phénix des savants», Athanasius Kircher aborda presque tous les domaines du savoir de son temps, donnant des ouvrages magnifiquement illustrés aussi bien sur l’astronomie, l’optique, la… …   Encyclopédie Universelle

  • CERNE — Atlantici maris insul. contra Atlantem montem. Ptol. Hanc nonnulli Maderam, quae etiam Ombrio. ad Boream, Fortunatarum, prope Aprositou Insul. nunc Porto S. in Occasum. Sub Portugalliae Rege, alii Graciosam esse putant. Est etiam Cerne Lycophroni …   Hofmann J. Lexicon universale

  • FABIANUS Papyrius — naturae rerum peritissimus fuit. Plin. l. 36. c. 15. Huius quoqueve meminit Senec. in Epistolis. Item 19. Romanorum Ep. martyrio coronatus, sub Decio. Euseb. Hist. l. 6. c. 2. 1. et 22. Oros. l. 7. Anastas. in eius vita. A. C. 251 …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Theatrum Chemicum — Page One of Theatrum Chemicum Volume I. Published 1602, Oberursel by Lazarus Zetzner. Theatrum Chemicum ( Chemical Theatre ), is a compendium of early alchemical writings published in six volumes over the course of six decades. The first three… …   Wikipedia

  • Theatrum chemicum — Theatrum chemicum, volumen I, página 1, publicado en 1602 en Oberursel, por Lazarus Zetzner. Theatrum chemicum («Teatro químico») es un compendio de escritos alquímicos tempranos publicados en seis volúmenes a lo largo de seis décadas. Los tres… …   Wikipedia Español

  • DII — ingenii ab Unius notitia exerrantis figmentum, tot fuêre apud Gentiles, quot deprehendêrunt vel usui suo, vel terrori, vel admirationi apta instrumenta; omisso Eo, qui solus horum Auctor, naturâ suâ invisibilis, per visibilia haec sua opera ipsis …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Studentischer Grad — Der studentische Grad bzw. die lateinische studentische Selbstbezeichnung wird an vielen Hochschulen traditionell in der hochschulinternen Kommunikation genutzt. Das Führen, d. h. das missbräuchliche Verwenden etwa zum unrechtmäßigen Vorteil …   Deutsch Wikipedia

  • Étymologie de religion — Article principal : Religion. La littérature latine de l Antiquité a transmis deux étymologies de religion : relegere signifiant « relire » et religare signifiant « relier ». L étymologie relegere (relire) se trouve… …   Wikipédia en Français

  • Cand — Der studentische Grad bzw. die lateinische studentische Selbstbezeichnung wird an vielen Hochschulen traditionell in der hochschulinternen Kommunikation genutzt. Er enthält den Grad (die Stufe) des Studienfortschritts (stud. oder cand.) und das… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»